“Beter een goede buur dan een verre vriend”.

Het spreekwoord “Beter een goede buur dan een verre vriend” is zeker niet van toepassing op Polen.

De Polen moesten altijd strijden tegen de buren voor het voortbestaan en onafhankelijkheid.

Met de drie Poolse Delingen die in 1772, 1793 en 1795 plaats vonden verdeelden de buurlanden Rusland, Oostenrijk en Pruisen onderling het land. Door delingen zijn de Polen terechtgekomen binnen de grenzen van drie staten die verschilden in wetgeving, gewoonten, economie, cultuur en taal.

De geschiedenis van de delingen heeft de Polen nederigheid geleerd, maar ook patriotisme. Het is geen toeval dat het Poolse nationale volkslied uit 1797 begint met de woorden:

“Nog is Polen niet verloren, zolang wij leven. Wat de vreemde overmacht ons ontnomen heeft, zullen wij met de sabel terugnemen!”.

De Polen, die de vrijheid altijd gekoesterd hebben, zijn een dapper volk, trouw aan hun vaderland en in staat tot heldendom en moed in tijden van gevaar.

Een fragment uit het boek "Madame Curie, haar leven en werk" geschreven door haar dochter Eve Curie:

“Het was een wreed lot, in het jaar 1872 Pool te zijn, “Russisch onderdaan”. Het is juist een eeuw geleden, dat hebzuchtige vorsten, gevreesde buren van het verzwakte Polen , tot de ondergang van het land besloten. Drie achtereenvolgende verdelingen hebben het ongelukkige lang uiteen gekerfd in brokstukken, die officieel Duits, Russisch en Oostenrijks werden. De Polen kwamen in opstand tegen hun verdrukkers. Te vergeefs; ze trokken slechts de banden die hen knevelden strakker aan. Na de mislukking van de heldhaftige revolutie van 1821, heeft Tsaar Nikolaas in het Russische Polen strenge strafmaatregelen bevolen. De getrouwe zonen van het vaderland werden in massa’s gevangen genomen en gedeporteerd. Hun goederen werden in beslag genomen…

In 1863 opnieuw een poging en opnieuw een mislukking: de opstandelingen kunnen slechts pieken, zeisen en knuppels stellen tegenover de Tsaristische geweren. Achttien maanden van vertwijfelde strijd en dan worden op de wallen van Warschau vijf galgen opgericht waaraan de lichamen bengelden van de aanvoerders van de opstandelingen.

Sinds dat treurspel is alles in het werk gesteld om Polen, dat weigert te sterven, tot onderdanigheid te dwingen. Terwijl troepen geketende opstandelingen op weg zijn naar de sneeuwvelden van Siberië, overstroomt een golf van Russische agenten, leraren, ambtenaren het land. Hun opdracht? De Polen te bewaken , te letten op verdachte boeken, en beetje bij beetje het gebruik van de eigen taal op te heffen. In één woord: de ziel van het volk te doden.”